Onderzoek naar verplaatsing satellietstation wegens 5G
De ministeries van Defensie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzoeken op dit moment de haalbaarheid van verplaatsing van het satellietgrondstation in het Friese Burum. De Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten gebruiken het station voor onderschepping van satellietcommunicatie.
Satellietcommunicatie cruciaal voor bescherming nationale veiligheid
Het grondstation gebruikt de 3,5 GHz-frequentieband en die wordt op termijn ook opengesteld voor publiek 5G-gebruik. Dit is de volgende generatie mobiele communicatie.
Het onderscheppen van satellietcommunicatie levert onmisbare informatie op, cruciaal voor de nationale veiligheid. Satellietonderschepping is van groot belang binnen het cyberdomein. Ook statelijke actoren maken gebruik van satellieten voor het uitvoeren van digitale aanvallen. Regelmatig worden zo infecties en hacks ontdekt.
Ook de communicatie tussen leden van terroristische organisaties waarbij berichten die vanuit het buitenland naar Nederland worden verzonden, kunnen worden geïntercepteerd. Daarnaast is de informatie nodig voor de veiligheid van uitgezonden militairen en het slagen van missies.
Grote economische en maatschappelijk verwachtingen van 5G
De verwachtingen van 5G voor civiel gebruik zijn groot. Dit vanwege de mogelijkheden voor toekomstige economische en maatschappelijke behoeften. De 3,5 GHz-band is in Europees verband aangewezen voor 5G. Naar verwachting wordt deze band een van de eersten waar 5G in wordt toegepast. Nederland moet, net als alle andere EU-lidstaten, uiterlijk op 31 december 2020 voldoende ruimte hebben vrijgemaakt in de 3,5 GHz-band voor draadloos breedband.
Mogelijke verplaatsing satellietgrondstation
TNO heeft onderzoek gedaan naar het samengaan van 5G-netwerken en satellietinterceptie in Burum. De conclusie is dat de twee niet zonder ernstige hinder samen de 3,5 GHz-band kunnen gebruiken.
Op dit moment worden om die reden de mogelijkheden verkend om (een deel van) het satellietgrondstation te verplaatsen. Het gaat om een verkenning naar verhuizing naar het buitenland, omdat binnen Nederland geen storingsvrije locaties zijn. Een eventuele verplaatsing is complex. Er wordt gekeken naar juridische en technische haalbaarheid, tijdsduur en de kosten. Verplaatsing van het grondstation staat dus nog niet vast.
Draagvlak creëren
De haalbaarheid van verplaatsing is ook afhankelijk van (politieke) instemming van het betreffende land. Een speciale gezant met kennis van en ervaring in de inlichtingenwereld gaat bij de beoogde partnerlanden draagvlak creëren.
Aan het einde van het eerste kwartaal 2019 wordt de Nota Mobiele Communicatie gepubliceerd. Hierin wordt definitief duidelijkheid gegeven over de haalbaarheid van verplaatsing.