DTN 49: dreigingsniveau blijft op 4, onrustig dreigingsbeeld
Het dreigingsbeeld in Nederland was het afgelopen jaar onrustig, onder meer vanwege de dreiging van een complex aanslagplan dat leidde tot de arrestatie van zeven personen op 27 september 2018. De kans op een aanslag in Nederland blijft reëel. Dat staat in het 49ste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) van de NCTV, dat is opgesteld op basis van onder andere de AIVD.
Onzekere koers jihadistische beweging in Nederland
Er zijn nog steeds aanhangers van de jihadistische beweging die zich bezighouden met aanslagplanning binnen Nederland. Al heeft dat tot op heden niet tot concrete dreiging geleid. Dit is een belangrijke reden dat het dreigingsniveau in Nederland op 4 van de 5 blijft staan.
In Europa zijn steeds minder jihadistische aanslagen, maar tegelijkertijd zien we in Nederland aanslagen door eenlingen en verijdelde complotten. Weliswaar is de externe aanslagcapaciteit van ISIS in Syrië en Irak structureel verminderd, maar ISIS en al Qaida-netwerken in Syrië zijn bereid en in principe in staat om in Europa toe te slaan. De Nederlandse jihadistische beweging bevindt zich in een heroriëntatiefase, waarvan op dit moment niet duidelijk is in welke richting deze zich ontwikkelt.
Politiek salafisme
Het politiek salafisme vormt een dreiging voor de nationale veiligheid. De ideeën van dit deel van de salafisten kunnen leiden tot radicalisering en extremisme en ook tot isolement en vervreemding van de rest van de samenleving. De boodschap van deze salafistische aanjagers voedt haat en onverdraagzaamheid ten aanzien van andersdenkenden en andersgelovigen. Dit ondermijnt de democratische rechtsorde, als politiek systeem en als wijze van samenleven.
Binnen de salafistische beweging streven politiek-salafisten actief naar een vervangende, alternatieve samenlevingsstructuur, die niet in overeenstemming is te brengen met de Nederlandse democratische rechtsorde.
Rechts-extremisme
De opleving van rechts-extremisme in Nederland uit zich vooralsnog niet zozeer in het plegen van geweld, maar in een steeds agressiever en opruiender internetdiscours. Binnen de rechts-extremistische beweging in Nederland en Europa is veel on- en offlineactiviteit buiten de bekende organisaties om, waarbij de zeer fluïde verbanden opvallen.
Het gevaar dat uitgaat van de ‘lone actor’ bij de toepassing van rechts-terroristisch geweld is in Nederland inmiddels belangrijker dan de dreiging van geweld door grotere groepsverbanden.
De AIVD en de NCTV waarschuwen voor de impact van het gepolariseerde maatschappelijke debat op deze ‘lone actors’.