Links-extremisme

Onder links-extremisme verstaat de AIVD vooral het antifascistisch extremisme en het anarcho-extremisme.

Anarcho-extremisme

Het anarchisme kent verschillende stromingen maar centraal in het gedachtegoed staat dat men gezagsstructuren, zoals die ook in onze democratische rechtsorde voorkomen, verwerpt. Veel problemen in de samenleving worden volgens hen veroorzaakt door de onderdrukking die uit zou gaan van de autoriteiten.

Anarcho-extremisten zijn in woord en gedachte anarchistisch en extremistisch in hun feitelijke uitingen. Sinds 2010 hanteren wij de term anarcho-extremisme voor het verschijnsel dat actievoerders vanuit een anarchistisch gedachtegoed elkaar op verschillende onderwerpen met extremistische daden steunen. Zij vormen daarmee een bedreiging voor de democratische rechtsorde.

Anarcho-extremisten gebruiken vooral actiemiddelen met een bedreigend of intimiderend karakter en handelen in wisselende samenwerkingsverbanden. Anarcho-extremisten hebben in het verleden zich bijvoorbeeld schuldig gemaakt aan zogenaamde homevisits en aan brandstichtingen.

Anarcho-extremisten spelen in op thema’s die veel mensen bezighouden, door deze onderwerpen in hun wereldvisie te betrekken. Anarchisten zijn bijvoorbeeld actief op onderwerpen als klimaat, gender, dierenrechten, wonen, gepercipieerd politiegeweld, het vreemdelingenbeleid en tegen door hen als ‘fascistisch’ bestempelde personen en organisaties .

Antifascisme

De binnen linkse kringen ervaren verrechtsing van de politiek en van de samenleving en de polarisering tussen linkse en rechtse bewegingen over bepaalde onderwerpen kunnen worden gezien als belangrijke voedingsbodem van het antifascisme.

De meeste antifascistische acties komen voort uit de anarchistische beweging. Ze richten zich tegen door hen als ‘fascistisch ’bestempelde organisaties zoals politieke partijen maar ook tegen individuele politici en ze voeren actie tegen hen die rechtsextremisten ruimte zouden bieden.

De gebruikte actiemethoden van deze antifascisten zijn al jaren hetzelfde. Het gaat hier om activiteiten ter identificatie en intimidatie van personen en verstoring van hun activiteiten. Ze bekladden gebouwen waar zij samenkomen, lijmen sloten dicht, richten vernielingen aan en publiceren persoonlijke gegevens online (doxing). Ook worden zaal- en café-eigenaren onder druk gezet om rechtse groepen niet toe te laten in hun zaak.

Er zijn ook acties tegen ‘rechts’ die niet afkomstig zijn uit de anarchistische of andere links-extremistische bewegingen, maar eerder lijken voort te komen uit persoonlijke motieven en emoties van eenlingen. Dergelijke eenlingen kunnen zich onvoorspelbaar gedragen en daarmee ook een gevaar vormen voor bijvoorbeeld politici.

Links-activisme

Het beeld van links protest is in Nederland al geruime tijd activistisch van aard. Op enkele incidenten na is er met name sprake van activisme in de vorm van demonstraties en acties van burgerlijke ongehoorzaamheid. Wij doen geen onderzoek naar activisme, omdat daarbij binnen de grenzen van de democratische rechtsorde wordt geprobeerd politieke of maatschappelijke veranderingen te bereiken.

Activisten die dreigen te radicaliseren naar extremisten kunnen zich wel in de kijker spelen bij de AIVD. De scheidslijn tussen activisme en extremisme is immers dun en bepaalde ontwikkelingen in de samenleving kunnen eenvoudig voor een opleving van links-extremisme zorgen.

Ga terug naar Extremisme.